Władza w Kościele

      Dla zbawienia ludzkości kontynuowane jest dzieło Chrystusa w Kościele w sposób widzialny i niewidzialny lub innymi słowy: w sposób Bosko-ludzki. Widzialnie dokonuje się to przez tych ludzi, którym Chrystus przekazał swoją misję i swoje kompetencje. Wpierw je przyrzeka (Mt 16, 18; 18, 18), a potem definitywnie przekazuje (Łk 22, 19; J 20, 21; 21, 15; por. Mt 29, 19). Kościół istnieje na Bosko-ludzkim fundamencie i stanowi społeczność, której obraz daje nam św. Paweł w swoich listach, a szerzej omawia i komentuje Pius XII w encyklice "Mystici Corporis". W tak pojętej społeczności muszą istnieć rozmaite stopnie i funkcje. Tajemnicza wewnętrzna jedność Kościoła domaga się również widzialnego elementu łączącego, niezależnie od konieczności jakiejkolwiek władzy dla społeczności doskonalej. To zadanie spełniają ci, którzy od Chrystusa bezpośrednio lub pośrednio otrzymali władzę. Bez widzialnych przedstawicieli wierni stanowiliby tylko naturalne zrzeszenie wierzących, nigdy jednak nie tworzyliby Kościoła, który jest Mistycznym Ciałem Chrystusa.
      Władza w Kościele jest istotnie zależna od swego źródła, tj. Jezusa Chrystusa. Dlatego realizowana być musi zawsze łącznie w sposób nadprzyrodzony i naturalny. Całość władzy posiadał Chrystus (Mt 28, 18) i nie czyjąś inną, ale swoją władzę przekazał Kościołowi. Dlatego jedna jest władza w Kościele według św. Tomasza. W konkretnej jednak rzeczywistości jest podzielona ze względu na ludzki sposób realizacji dzieła Chrystusowego i na Boskie złączenie władzy kapłańskiej z charakterem sakramentalnym.
      Zadaniem Chrystusa jako Pośrednika było połączyć to, co było rozdzielone. Dokonało to się przez ofiarę krzyżową i dalej dokonuje się mocą władzy kapłańskiej. Wszelkie inne rodzaje władzy wychodzą niejako naprzód, by przygotować jak największą skuteczność władzy kapłańskiej. Konkretnie chodzi tu o wszelkiego rodzaju podpodziały władzy jurysdykcyjnej, czyli pasterskiej, która zasadniczo dzieli się na władzę pasterską nauczania i pasterską władzę rządzenia. Pomimo podziału władzy między wielu ludzi jedność jest zagwarantowana przez hierarchiczną strukturę, która z ustanowienia Bożego istnieje w Kościele i wprowadza elementy organizacji, koordynacji i subordynacji.
      Nauczanie w Kościele nie jest identyczne z nauczaniem spotykanym w życiu codziennym. Jest to nauczanie autorytatywne. Niezależnie od tego, czy przejawia się ono w sposób zwyczajny, czy nadzwyczajny, stwarza "legem credendi". Z tej racji Kościół ma prawo wymagać i wymaga nawet wewnętrznego posłuszeństwa. Obydwa te kanony są tylko powtórzeniem nauki II Soboru Nicejskiego, Soboru Trydenckiego i I Watykańskiego. Wynika to także z innych miejsc w źródłach Objawienia i ze stosowania specyficznych dla Kościoła sankcji w wypadku przeciwnym).
      Władza pasterska rządzenia przejawia się w funkcji prawodawczej, sądowniczej i wykonawczej. Podstawa władzy prawodawczej zawiera się w tekstach Pisma św.: "Cokolwiek zwiążesz (zwiążecie) na ziemi" (Mt 16, 18; 18, 18); "Kto was słucha, mnie słucha; kto wami gardzi, mną gardzi" (Łk 10, 16). Precyzuje ten obowiązek Sobór Trydencki. Podobnie wyraża to Sobór Watykański I. Po stwierdzeniu, że prymat został przekazany św. Piotrowi nad całym Kościołem, naucza, że nie tylko wszyscy wierni, ale również wszyscy pasterze jakiejkolwiek godności są zobowiązani do hierarchicznej uległości względem papieża, również w sprawach karności kościelnej.
      Drugim zasadniczym działem władzy pasterskiej jest władza sądownicza. Przedmiotem tej władzy są wszystkie sprawy sporne lub karne dotyczące rzeczy duchowych lub związanych z duchowymi oraz wszelkie sprawy osób, o których mówi kan. 1399. Uzasadnienie swoje znajduje ta władza, poza wszelkimi racjami wynikającymi z natury każdej społeczności doskonalej, w tekstach Pisma św., np. Mt 18,15-18, nieprzerwanej Tradycji i praktykowaniu tej władzy, które nie było nigdy kwestionowane w rzeczach zasadniczych.
      Pasterska władza administracyjna jest koniecznością wynikającą z natury każdej społeczności. W swych. relacjach nadprzyrodzonych opiera się na słowach Chrystusa: "Paś owce moje, paś baranki moje" (J 21, 18), na władzy kluczy oraz na innych wyżej wymienionych fundamentach władzy kościelnej. Można zatem powiedzieć, że jest bezpośrednim wnioskiem wynikającym z tych istotnych założeń tak, że nie można jej zaprzeczyć, nie negując równocześnie innych istotnych kompetencji tejże władzy.
      Z władzą sądowniczą i administracyjną łączy się nierozdzielnie władza karania. Dwutysiącletnia praktyka wykazuje, że nieraz koniecznie trzeba stosować kościelne sankcje karne.
      Pięknie odzwierciedla w tej materii myśl Kościoła Sobór Trydencki, a za nim powtarza ją Kodeks w kan. 754, 1311.
      Na koniec warto dodać, że jeżeli władza w Kościele istnieje i działa dzięki Chrystusowi, jeżeli jest uczestnictwem w Jego władzy i zmierza do celu przez Niego wytkniętego, to musi się również dostosować do sposobu podanego przez Niego słowem lub przykładem. Podobnie ja Chrystus nie przyszedł, aby Mu służono, ale żeby służyć, tak Cała hierarchia istnieje po to, by przekazywać to, co Boże, aby dawać Boże środki pomocy, Boże lekarstwa i prowadzić wiernych do Boga.
Czytelnia: