Ewangelizacja i katecheza podstawowym zadaniem Kościoła

Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony (Mk 16,16)
Jakżeż uwierzą, skoro nie słyszeli (por. Rz 10,14)
     Znajdujemy się w Jerozolimie w dniu Pięćdziesiątnicy. Apostołowie zgromadzeni w wieczerniku „zostali napełnieni Duchem Świętym”. Równocześnie „dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wichru” i „ukazały się im też języki jakby z ognia” nad głowami zebranych. Wieczernik, dotąd zamknięty, stanął otworem i Apostołowie wyszli na spotkanie przybywających w tym dniu pielgrzymów żydowskich z różnych krajów i narodów. Wszyscy oni zdumieli się bardzo, słysząc Apostołów, o których wiedzieli, że są Galilejczykami, przemawiających w różnych językach: „tak jak im Duch pozwalał mówić”.
     Wówczas do zgromadzonej wokół wieczernika rzeszy przemówił Piotr. Powołał się na proroka Joela, który zapowiada „wylanie Ducha Bożego na wszelkie ciało” — a następnie przedstawił zebranym sprawę Jezusa z Nazaretu. Bóg potwierdził mesjańskie posłannictwo Jezusa „niezwykłymi czynami, cudami i znakami” — a gdy Jezus „został wydany, przybity do krzyża i zabity”, wówczas Bóg potwierdził Jego posłannictwo zmartwychwstaniem: „wskrzesił Go, zerwawszy więzy śmierci”. Piotr odwołuje się w tym miejscu do Psalmu 16 [15], w którym zawiera się zapowiedź zmartwychwstania. Nade wszystko zaś odwołuje się do świadectwa wszystkich Apostołów: „my wszyscy jesteśmy tego świadkami”. „Niech więc cały dom Izraela wie z niewzruszoną pewnością, że tego Jezusa, którego wyście ukrzyżowali, uczynił Bóg i Panem, i Mesjaszem” (Dz 2,2-4.17.22-24.32.36).
     Wraz z wydarzeniem Pięćdziesiątnicy rozpoczął się czas Kościoła. Ten czas Kościoła oznacza także początek ewangelizacji apostolskiej. Przemówienie Szymona Piotra jest pierwszym aktem ewangelizacji. Apostołowie otrzymali od Chrystusa polecenie, aby „iść na cały świat, nauczając wszystkie narody” (por. Mt 28,19; Mk 16,15). Oto rozpoczynają wypełniać to polecenie, naprzód w Jerozolimie, wobec własnego narodu, ale równocześnie też wobec zebranych tam przedstawicieli różnych narodów i języków. Głoszenie Ewangelii wedle polecenia Odkupiciela, odchodzącego do Ojca (por. np. J 14,28; 16,10), jest związane z wezwaniem do Chrztu w imię Trójcy Przenajświętszej. Tak więc w dniu Pięćdziesiątnicy na pytanie słuchaczy: „Cóż mamy czynić, bracia?” Piotr odpowiada: „Nawróćcie się […] i niech każdy z was ochrzci się w imię Jezusa Chrystusa”.
      „Ci więc, którzy przyjęli jego naukę, zostali ochrzczeni. I przyłączyło się owego dnia około trzech tysięcy dusz”. W ten sposób narodził się Kościół jako społeczność ochrzczonych, którzy „trwali […] w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach” (Dz 2,37-38.41-42). Narodziny Kościoła idą w parze z początkiem ewangelizacji. Można powiedzieć, że jest to równocześnie początek katechezy. Od tej pory każde przemówienie Piotra jest nie tylko głoszeniem Dobrej Nowiny o Jezusie Chrystusie, a więc aktem ewangelizacji — ale spełnia również funkcję pouczenia przygotowującego do przyjęcia Chrztu: jest katechezą chrzcielną. Z kolei zaś owo „trwanie w nauce Apostołów” pierwszej wspólnoty ochrzczonych stanowi wyraz systematycznej katechezy Kościoła u samych jego początków.
     Do tych początków stale się odwołujemy. Jeśli „Jezus Chrystus wczoraj i dziś, ten sam” (Hbr 13,8) — to owej tożsamości odpowiada we wszystkich stuleciach i pokoleniach ewangelizacja i katecheza Kościoła. Również i w naszej epoce, po Soborze Watykańskim II, dwa kolejne zebrania Synodu Biskupów pracowały nad sprawą ewangelizacji i katechezy w posłannictwie Kościoła w świecie współczesnym. Owocem tej pracy są dokumenty papieskie: Evangelii nuntiandi oraz Catechesi tradendae. Wyjaśniają one, na czym polega ścisły związek katechezy z ewangelizacją, i wskazują, jaka jest właściwa funkcja jednej i drugiej.
     Jeśli Kościół ma również w naszej epoce „trwać w nauce Apostołów”, w tym celu nieodzowne jest niestrudzone głoszenie Ewangelii wszelkiemu stworzeniu (Mk 16,15), a równocześnie systematyczna katecheza wedle wskazań dokumentu Catechesi tradendae.
     W dniu Pięćdziesiątnicy Szymon Piotr zapoczątkował w Jerozolimie katechezę Kościoła. Jego obecny Następca na rzymskiej stolicy biskupiej uważa za swój szczególny obowiązek kontynuować tę Piotrową posługę. Od dzisiejszej audiencji generalnej pragnie więc zapoczątkować szereg pouczeń o całokształcie prawd wiary i moralności chrześcijańskiej w ramach systematycznej katechezy; pragnie przedstawić wam i całemu chrześcijańskiemu ludowi wielkie rzeczy, które Bóg w swojej miłości objawił nam i uczynił dla nas, a także rozważania doktrynalne, które od wieków aż po dzień dzisiejszy Kościół prowadzi na ich temat.
     Do Ducha Świętego, który w dniu Pięćdziesiątnicy kierował pierwszą katechezą Szymona Piotra, zwraca się z pokorną prośbą o światło i łaskę słowa apostolskiego.
Jan Paweł II
5.12.1984